به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»، مهرداد بذرپاش عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی و مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردمسالاری با موضوع "بررسی جایگاه سیاست خارجی دولت یازدهم در اندیشه انقلاب اسلامی" در مناظرهای که بههمت بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) در این دانشگاه برگزار شد، شرکت کردند.
مهرداد بذرپاش در ابتدای سخنان خود اظهار داشت: برای بررسی این مسئله میتوان به قیاس عملکرد دولتها پرداخت، اما قیاس دولتها باید دارای مبنایی باشد که در سیاست خارجی بهدلیل وجود مسائل مختلف شاید بهترین مبنا زمان است.
وی با اشاره به اینکه ایران 12 سال است مذاکرات هستهای را برای رسیدن به حق قانونی خود در پیش گرفته است، گفت: رسیدن به حل این مسئله طراحیهای مختلفی داشته و از طی شدن این مذاکرات حدود 12 سال میگذرد.
بذرپاش با ابراز "تنبلی خاصی در برخی از بخشهای کشور از جمله سیاست خارجی میبینیم" گفت: بخشی از این مسئله بهدلیل بیحوصلگی است که در بیشتر بخشهای کشور دیده میشود و بخش دیگر آن باوری است که بهخصوص در انتخابات 92 وجود داشت و اینکه در عالم کدخدایی وجود دارد و راهی جز کنار آمدن با او وجود ندارد.
وی تأکید کرد: وقتی به این باور داشته باشیم که کدخدایی هست و راهی جز کنار آمدن با او وجود ندارد، مجبور میشوید از خیلی موارد و حتی ایدههای خود کوتاه بیایید.
بذرپاش ادامه داد: یکی از انتقاداتی که ما مطرح میکنیم و این بهدلیل نگرانیهای ما در زمینه منافع ملی است، این است که وقتی با 1+5 مذاکره میکنیم نباید تمام تمرکز و تلاش و فکرمان روی یک کشور متمرکز شود، زیرا دیگر کشورهای عضو در بازی ما قرار نمیگیرند و تنها همان کشور میدان بازی را تعریف میکند.
عضو هیئت رئیسه مجلس گفت: جامعه جهانی از 180 کشور در جهان تشکیل شده و نبایداینگونه فکر کرد که تنها چند کشور جامعه جهانی هستند. وقتی دوستان و آقایان اصرار دارند که تنها 5 یا 6 کشور را جامعه جهانی بدانند، به این معنی است که این موضوع را پذیرفتهاند و باید تبعات آن را هم بپذیرند.
وی گفت: در کنار این، عنوان کردن مسئلهای مانند اینکه فلان کشور با یک بمب خود میتواند دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی ما را از کار بیاندازد نیز یک گاف رسانهای یا اشتباه نیست و وقتی در این بین عدهای هم بگویند جامعه جهانی تنها این کشورها نیستند به بیثباتی متهم میشوند.
بذرپاش با بیان اینکه جنایت رژیم آلسعود علیه مردم یمن آخرین فضاحت عربستان است، گفت: مگر دوستان معتقد نبودند که با یک سفرشان به عربستان میتوانند مشکلات را حل کنند، خوب الان وقت سفر به این کشور است.
عضو هیئترئیسه مجلس با اشاره به اینکه حاصل چنین نگاهی در سیاست خارجه به بیانیه ژنو و لوزان منتهی میشود، گفت: شاهد هستیم که حتی یک نفر نیست که تمام قد از بیانیه لوزان دفاع کند و آن را خالی از اشکال نداند و از چنین نگاهی بیشتر از لوزان و ژنو بیرون نمیآید. لوزانی که با توافق ژنو که اصل این توافقات است 9 مغایرت جدی دارد.
بذرپاش خطاب به کواکبیان اظهار داشت: حرف ما این است که ملت را از قدرت و مولفههای قدرت تهی نکنیم. اگر قرار بود با همان روند سال 82 در پلمب و تعلیق کردن حرکت کنیم، امروز آقایان باید با نروژ و حتی لوزامبورگ بر سر سایت فردو مذاکره میکردند.
وی ادامه داد: در همان به قول شما بیانیهخواندنها بود که به غنیسازی 20 درصدی و 19 هزار سانتریفیوژ رسیدیم و این در حالی بود که در قرارداد سعدآباد حاضر نبودند حتی یک آبشار ما فعالیت کند و خواستار تعلیق آن بودند. همان 3 رئیسجمهوری که برای مذاکرات سعدآباد به ایران آمدند حتی حاضر نبودند با رئیسجمهور ما دیدار کنند. البرادعی گفت که تعلیق 6 ماهه را بپذیرید که 6 ماه آن نزدیک به دو سال ادامه یافت و در آن صورت دولت هشتم با کسب اجازه از رهبری پلمبها را برداشت.
نماینده مردم تهران در مجلس گفت: فناوری هستهای یکی از نمادها و مولفههای قدرت برای کشورمان است و این کشورها به دنبال گرفتن این مولفه از کشور هستند، البته در همان به قول شما بیانیه خواندنها بود که کشور به این فناوری و مولفه قدرت رسید. 6 قطعنامهای که علیه کشور ما وضع شد از سال 89 به بعد بود و آن در شرایطی بود که در سال 84 تا 89 که اوج پیشرفت هستهای ما بود، قطعنامهای علیه ما صادر نشد.
بذرپاش خاطرنشان کرد: پس از فتنه 88 کشور به هم ریخت و یک عده اطلاعات کشور را به خارجیان فروختند. در این شرایط اوباما اعلام کرد که دیگر با ایران مذاکره نمیکنیم و اسرائیل خواستار تحریمهای اقتصادی بیشتری علیه ایران شد تا کار نظام اسلامی ایران زودتر از مسئله هستهای تمام شود.
وی در پاسخ به اظهارات کواکبیان گفت: اینکه فتنه را مطرح میکنیم و شما تلاش میکنید از آن فرار کنید، بالاخره کارهایی کردید و آرامش را از کشور گرفتید که نمیخواهید مطرح شود. اگر قطعنامه علیه ما منتشر شد، چرا در زمانی که فناوریهای هستهای در اوج پیشرفت بود علیه کشور ما صادر نشد و این قطعنامهها پس از سال 89 علیه ایران صادر شد.
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه ما به تیم مذاکرهکننده خود اعتماد داریم، گفت: اینکه اعلام میکنیم تحقیق و توسعه ایران در بخش هستهای آمده، در کدام بند بیانیه لوزان است؟ بیانیه صریحا اعلام میکند محدودیتهای مشخصی برای آن در نظر گرفته میشود. آیا از تحیقیات محدود شده "آی آر 8" بیرون میآید؟
بذرپاش در ادامه تاکید کرد: از سطر تا ذیل بیانیه لوزان پذیرش محدودیتهاست. از آن گذشته چند ساعت بعد از مذاکرات فکتشیت آمریکایی منتشر میشود که اگر درست باشد فاجعه است. وقتی به آقایان میگوییم تکذیب کنید، میگویند مصلحت نیست. وقتی از آنها میخواهیم فکتشیت ایرانی را منتشر کنند باز هم میگویند به صلاح نیست. از شما میپرسم که آیا ما 16 ماه مذاکره کردیم که از آن تنها یک صفحه بیانیه مطبوعاتی بیرون آید؟ از آن گذشته 5 کشور دیگر مذاکرهکننده نیز این فکتشیت را تکذیب نکردند، بلکه تاکید هم کردند، پس حق داریم دلواپس و نگران باشیم.
وی خطاب به کواکبیان گفت: آقای کواکبیان حرف آقای صالحی و یا من و شما قرار نیست ملاک این مذاکرات باشد. ملاک آنها بندها و توافقاتی است که ما قبول کردهایم. در جامعه دانشگاهی که نمیتوان این بندها را اینگونه مطرح کرد.
بذرپاش با اشاره به اینکه در بیانیه لوزان میزان بازرسی و نظارت از فعالیت هستهای ما فراتر از پروتکل الحاقی است، گفت: با این وضعیت باید بگوییم که اصلا هستهای نخواستیم تا امنیت ملی به خطر نیفتد.
عضو هیئترئیسه مجلس ادامه داد: اگر همه محدودیتها را پذیرفتیم، حداقل تحریمها را برداریم، در حالی که در ژنو تمام تحریمها عنوان میشد، اما در بیانیه لوزان تنها به تحریمهای مالی و اقتصادی مرتبط با هستهای اشاره شده و آن هم درباره تحریمهای اتحادیه اروپا و خاتمه اجرا و درباره تحریمهای آمریکا و توقف آن ذکر شده است.
بذرپاش ادامه داد: پذیرش نظارتهای نامحدود قطعا ما را دچار مشکل میکند. آن زمانی که اطلاعات کامل دانشمندان ما را نداشتند چند نفر از دانشمندان ما را به شهادت رساندند و حال اگر اطلاعات دهیم معلوم نیست چه بر سر دانشمندان ما خواهد آمد.
وی با بیان اینکه 6 قطعنامه شورای امنیت علیه ایران غیرقانونی بوده است، ادامه داد: این قطعنامهها از مسیر قانونی که شورای حکام است عبور نکرده، اما در بیانیه و توافقی که صورت گرفته در بند مربوط به قطعنامه شورای امنیت اینگونه آمده که ما تمام قطعنامههای گذشته را پذیرفته و علاوه بر محدودیتهای قبلی محدودیتهای جدیدی را هم میپذیریم.
نماینده مردم تهران در مجلس با بیان اینکه بر این اساس تحریمها پس از راستیآزمایی آژانس برداشته میشود، ادامه داد: اگر آژانس درباره فعالیتهای هستهای ما نگرانیهایی را داشته باشد و ما آن را برطرف نکنیم، گزارش عدم پایبندی ایران به تعهداتش را صادر میکنند.
بذرپاش با بیان اینکه آقای کواکبیان و دوستانش معتقدند که ایرادات بیانیه لوزان برطرف میشود، گفت: ما نگران استقلال و منافع کشور هستیم و محض اطلاع شما باید بگویم که پیوستهای توافق هم نگارش شده و حال چگونه ممکن است در عرض چند ماه این کارها انجام شود.
وی با بیان اینکه ایران 12 سال است که با این گروه مذاکره میکند، افزود: اختلاف نظر ما بر سر توافق خوب است. دوستان طوری صحبت میکنند که به نظر ما مخالف مذاکره و توافق هستیم. همه صحبتها و نگرانیها برای رسیدن به توافق خوب است، اینکه حق هستهای ما نادیده گرفته نشود و بتوانیم از این دستاورد به خوبی استفاده کنیم.
این نماینده مجلس افزود: اصل 77 قانون اساسی میگوید هر توافقی باید به تصویب مجلس برسد. وقتی مسئله را به عنوان نماینده مجلس به مسئولان تذکر میدهیم، نمیپذیرند. مجلس در سال 85 قانونی را تصویب کرد که براساس آن اجرای پروتکل الحاقی حتی به صورت داوطلبانه غیرممکن است، حال اگر امثال شما آقای کواکبیان در مجلس بودید که به آسمان میرفتید.
بذرپاش در پایان گفت: اگر قرار بود توافق تاثیر به سزایی در شرایط کشورمان بگذارد، پس از توافق ژنو قیمت نفت و بورس به شکل مشخصی ثابت میماند، اما دیدیم که اینگونه نشد.
کواکبیان: مصوبه اخیر کمیته سنای آمریکا ابهامات بیانیه لوزان را بیشتر کرد
دبیرکل حزب مردمسالاری با اشاره به اینکه ابهامات بیانیه لوزان توسط تیم هستهای باید به شکل مشخص پیگیری شود گفت: ابهامات بیانیه لوزان با مصوبه سنای آمریکا بیشتر شد.
کواکبیان در ابتدای این مناظره با بیان اینکه طی 35 سال گذشته از انقلاب اسلامی استراتژی مدونی برای دستیابی به اصول سیاست خارجی نداشته و نداریم، اظهار داشت: اصول و خط قرمز ما در این زمینه مشخص است، اما استراتژیهای مدونی برای رسیدن به این اهداف را هنوز مشخص نکردهایم.
دبیرکل حزب مردمسالاری با اشاره به حوادث رخ داده در یمن، گفت: به عنوان مثال در کشورهای خلیجفارس و مسئله یمن با وجود اینکه تکلیف ما در دفاع از مردم مسلمان مشخص است، اما در این خصوص استراتژی مدونی تعریف نکرده و نداریم.
وی ادامه داد: دولت یازدهم نیز استراتژی مدونی درباره مبنای مربوط به سیاست خارجی ندارد و یا شاید بنده ندیدهام.
کواکبیان با اشاره به اینکه در رأس نظام ما ولیفقیه قرار دارد و همه دولتها به نحوی زیر نظر رهبری هستند، گفت: شورای عالی امنیت ملی به عنوان جایگاهی که عالیترین تصمیمات دفاعی، امنیتی و سیاسی را برای کشور ما وضع میکند، مصوبات آن پس از ابلاغ رهبری قابل تعیین و پیگیری است.
دبیرکل حزب مردمسالاری خاطرنشان کرد: درباره بررسی عملکرد دولتها در این زمینه و در جهت آرمانهای انقلاب اسلامی خوب است از مقام مقایسه از عملکرد کشورها وارد شویم.
وی با بیان اینکه دولت یازدهم در عرصه سیاست خارجی ودیپلماسی بیشترین فعالیتها را برای حل مشکل و چالش هستهای به کار گرفته است، گفت: بیشتر فعالیتهای دولت در عرصه سیاست خارجی به مذاکرات محسوب شده و در سایر بخشها بروز و ظهوری نداشته، نه اینکه نبوده، اما جلوه ویژهای نداشته است.
کواکبیان با بیان اینکه من قدری متفاوتتر از استراتژیهای دولت یازدهم در بحث سیاست خارجی فکر میکنم، یادآور شد: دولت یازدهم معتقد است ما میتوانیم از طریق حل مشکلات هستهای به روابط ایران و آمریکا نیز فکر کنیم، در حالی که بنده و برخی دیگر معتقدیم برای این مسئله باید فکر جدایی داشته باشیم و مستقل از مسئله هستهای به رابطه سیاسی با آمریکا بپردازیم.
دبیرکل حزب مردمسالاری با اشاره به برخی استراتژیهای سیاست خارجی دولت یازدهم، ادامه داد: تنشزدایی یا گشایش روابط دوجانبه و چندجانبه، حل مشکل و چالش هستهای و لغو تحریمها از جمله استراتژیهای دولت یازدهم در حوزه سیاست خارجی است و معتقدم دولت یازدهم بیشتر وقت خود را صرف مذاکرات کرده و گاهی از کنار مباحث خارجی دیگر بیتفاوت میگذرد.
وی در همین زمینه خاطرنشان کرد: با این وجود معتقدم بخشی از اقتداری که در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران در زمینه عراق، سوریه و لبنان در سطح بینالملل دارد، ناشی از نوع نگاه دولت فعلی است، اما اینگونه نیست که نقدی درباره عملکرد سیاست خارجی دولت یازدهم نداشته باشیم. بنده بارها به آقای قشقاوی معاون کنسولی وزارت خارجه گفتهام که ما چند هزار تبعه ایرانی زندانی شده در کشورهای دیگر داریم که باید برای آنها فکری کنیم.
کواکبیان ضمن بیان این مسئله که من مدافع همه سیاستهای خارجی دولت یازدهم نیستم، اما نباید بیانصافی هم به خرج داد، خطاب به بذرپاش، گفت: آقای حسن روحانی به صراحت نگفتند که آمریکا کدخدای جهان است. مسئلهای که مطرح شده بود این بود که ما سرمان را به مذاکره با آن 3 کشوری که زمان آقای خاتمی با آقای روحانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی مناظره کردند، گرم نکنیم و بهتر است با کدخدای آنها مذاکره کنیم. این حرف عین عقلانیت است و چیز بدی نیست.
دبیرکل حزب مردمسالاری با بیان اینکه رهبری بارها فرمودهاند که همه جامعه جهانی این چند کشور نیستند، گفت: در اینکه این چند کشور بخشی از جامعه بینالمللی هستند، شکی نیست، اما بیش از 120 کشور عدم تعهد در جهان وجود دارند که ما با آنها ارتباط داریم.
وی با اشاره به اینکه ملاک قدرتمندی کشورهای جهان در چند مولفه تعریف میشود، گفت: متاسفانه آن ملتی که حرف آخر را میزند، قدرت است، البته ما به عنوان جامعه مسلمان قبول داریم که ذات اقدس الهی منبع قدرت است و در جامعه اسلامی بخشی از قدرت مردم هستند، اما باید پذیرفت 85 درصد اقتصاد جهان توسط همین 6 کشوری که ما با آنها مذاکره میکنیم، اداره میشود و در بحث هستهای 97 درصد قدرت دنیا همین کشورها هستند.
کواکبیان با اشاره به عملکرد دولت گذشته در زمینه سیاست خارجی، گفت: آقای بذرپاش بپذیرید که اگر قرار بود به روش دولت قبل عمل کنیم، الان به جای 6 قطعنامه علیه ما 12 قطعنامه صادر میکردند و اگر قرار نبود با این کشورها مذاکره کنیم، پس چه کاری میخواستیم انجام دهیم؟
مدیرمسئول روزنامه مردمسالاری افزود: آقای صالحی اخیرا در برنامه تلویزیونی اعلام کردند که پیشنهاد مذاکره با آمریکا را بنده در اواخر دولت آقای احمدینژاد به رهبر انقلاب دادم، پس اینکه اینگونه اعلام کنیم که دولت یازدهم فقط به دنبال ارتباط با آمریکاست و یا این مسئله در این دولت به عنوان اصل پیگیری میشود، چندان درست نیست.
وی در ادامه و در واکنش به اظهارات بذرپاش اظهار داشت: نه شهدای هستهای و نه دانشمندان هستهای ما مربوط به یک جریان خاص سیاسیاند و اینگونه نیست که این افراد در یک جریان سیاسی بگنجند. اقتدار این ملت با دانشمندان هستهای پیش رفته است. سایت نطنز در دوران آقای خاتمی ایجاد شد و تنها 120 هزار متر زیربنا دارد و آن هم در عرض نزدیک به 8 ماه، اما نمیتوانیم بگوییم که این سایت برای شخص آقای خاتمی است، بنابراین نباید پیشرفتهای هستهای را به دولتها ربط داد. این پیشرفتها برای نظام است و نباید به آن انحصاری نگاه کرد.
کواکبیان با اشاره به برخی اظهارات بذرپاش گفت: نمیدانم دوستان چرا هر جا کم میآورند بحث فتنه 88 را مطرح میکنند؟ فتنه 88 گذشت و تمام شد. من معتقدم دولت نهم به فکر جلوگیری از قطعنامهها نبود که اگر به فکر جلوگیری از قطعنامهها بود آنگونه رفتار نمیکرد که بگوید آن قدر قطعنامه صادر کنید تا قطعنامهدانتان پاره شود و وقتی به این نتیجه رسید که تحریمها اثر دارد که دیگر دوران مدیریت آن دولت گذشته بود.
دبیرکل حزب مردمسالاری افزود: ما هر چه در آن دولت در مجلس هشتم فریاد کشیدیم و گفتیم تحریمها اثر دارد، گفتند تحریمها اثر ندارد و وقتی دلار بالا آمد گفتند کار جمشید بسمالله است و دیگر به این رسیدند که تحریمها اثر دارد.
وی با اشاره به اظهارات صالحی در یک برنامه تلویزیونی و پذیرش تحقیقات هستهای در نشست لوزان از سوی کشورهای طرف مذاکره، گفت: برای اینکه ببینیم یک کشوری در زمینه هستهای میتواند موفق شود، تعداد سانتریفیوژها خیلی ملاک نیست. قطعا تحقیق و توسعه در زمینه فعالیتهای هستهای میتواند ما را با فناوریهای جدیدی در این حوزه آشنا کند و اصل تحقیق و توسعه در زمینه هستهای برای کشورمان در این بیانیه مورد پذیرش قرار گرفته، حتی این مسئله با کمک کشورهای دیگر نیز میتواند صورت پذیرد.
کواکبیان خطاب به بذرپاش یادآور شد: اگر ملاک ما سخنان رهبری است، ایشان همواره گفتهاند که از تیم مذاکرهکننده حمایت میکنند و اینکه آنها مورد اعتماد من هستند، اما دوستان و دلواپسان طور دیگری رفتار میکنند و دائم میگویند چرا فکتشیت ایرانی را منتشر نمیکنید.
دبیرکل حزب مردمسالاری در بخش پایانی سخنان خود در این مناظره، اظهار داشت: ما اولین حزبی بودیم که بیانیهای را درباره بیانیه لوزان منتشر کردیم. در آن زمان ضمن تقدیر و تشکر و تحسین تیم مذاکرهکننده کشورمان، اعلام کردیم که در این بیانیه نکات ابهامآمیزی هست که باید درباره آن بحث و آنها را برطرف کرد.
وی با اشاره به اینکه به نظر میرسد تلقی آقای بذرپاش این است که قرار است همه این موارد اجرایی شود، گفت: نباید با این مسائل به شکل جناحی برخورد کرد، زیرا به خاطر یک دستمال نمیشود قیصریه را آتش کشید. اگر رهبری نبود شما و دوستانتان تیم مذاکرهکننده را به داخل کشور هم راه نمیدادید. حمایت رهبری پشت سر این تیم است، اما شما اینگونه رفتار میکنید. اگر رهبری نبود معلوم نبود چه طور خواهد شد، البته اگر شما دلواپسان میخواهید آرامش بگیرید به یاد خدا باشید و مطمئن باشید با نام او آرام میشوید.
کواکبیان با اشاره به ضرورت اجماع داخلی در حمایت از تیم مذاکرهکننده، گفت: باید به تیم مذاکرهکننده اعتماد کنیم. در نظرخواهیهایی که انجام شده 70 درصد مردم اعلام کردند که به تیم مذاکرهکننده اعتماد دارند و دنبال به نتیجه رسیدن مذاکرات هستند. قطعا رسیدن به توافق نهایی گشایشی را در اقتصاد کشور ایجاد میکند و لغو تحریمها میتواند زمینه حرکت و پیشرفت کشور را فراهم کند.
دبیرکل حزب مردمسالاری با اشاره به اینکه معتقدم بیانیه لوزان ابهاماتی دارد و حتی به ابهامات آن پس از مصوبه کمیته سنای آمریکا نیز اضافه شد، افزود: مصوبه اخیر کمیته سنای آمریکا ابهامات موجود در این بیانیه را بیشتر کرد. مسئولان سیاست خارجی ما باید تکلیف این مسائل را روشن کنند تا بعدا آنها گربه رقصانی نداشته باشند، اما حُسن و خوبی این بیانیه مشترک این است که اعلام میکند در صورت نقض عهد طرف مقابل میتوان به جای اول بازگشت.
وی خطاب به بذرپاش گفت: این مسئله باعث میشود که شما خیلی دلواپس نباشید و لذا باید به این سمت برویم که فضای حرکت و فعالیت را در کشور بیشتر کنیم.
کواکبیان در پاسخ به سوال بذرپاش درباره تکلیف فکتشیت آمریکایی از سوی طرف ایرانی، گفت: به قول آقای صالحی در این فکتشیت بخشهای درست و غلط با یکدیگر مخلوط شدهاند، لذا مسئولان ما باید نسبت به بخشهای نادرست موضع میگرفتند که گرفتند و درباره عدم انتشار فکتشیت ایرانی نیز باید گفت که برخی از حرفها اگر درون مذاکره زده شود بهتر نتیجه میدهد.
دبیرکل حزب مردمسالاری در پایان خاطرنشان کرد: اخیرا اعلام کردند که نظارتهای نامتعارف را قبول نمیکنیم و این مسئله خط قرمز ماست و لذا جای نگرانی نیست و باید تلاش کنیم که اگر قرار است توافقی حاصل شود، توافق خوبی باشد.
ضمنا کسی با توافق خوب مشکل ندارد و پیشنهاد می کنم پاسخ منتقدین را شفاف و بدون کلی گویی و با اشاره به نکات ابهام بدهید.